ทฤษฎีการพัฒนาการทางสติปัญญา พอกล่าวสรุปได้ดังนี้

พัฒนาการทางสติปัญญาของบุคคลเป็นไปตามวัยต่างๆ ตามขััน ดังนี้

1 ขั้นประสาทรับรู้และการเคลื่อนไหว ขั้นนี้เริ่มตั้งแต่แรกเกิดจนถึง 2 ปี พฤติกรรมของเด็กในวัย การมอง การไขว่คว้าการเคลื่อนไหว การดูในวัยนี้เด็กแสดงออกทางด้านร่างกายให้เห็นวามีสติปัญญาด้วยการกระทำ เด็กสามารถแก้ปัญหาได้

2 ขั้นก่อนปฏิบัติการคิด อายุตั้งแต่ 2-7 ปี

          2.1 ขั้นก่อนสังเกตุเป็นขั้นพัฒนาการของเด็กอายุ 2-4 ปีเด็กเริ่มมีเหตุผล

          2.2 ขั้นการคิดแบบญาณหยั่งรุ้นึกออกเองโดยไม่ใชเหตุผล อายุ 4-7 ปี

3 ขั้นปฎิบัติการคิดด้านรูปธรรม ขั้นนี้จะเริ่มจากอายุ 7-11ปี พัฒนาการทางด้านสติการคิดของเด็กวันนี้สามารถสร้างเกณฑ์และตังเกณฑ์ในการ แบ่งสิ่งแวดล้อมออกเป็นหมวดหมู่และเข้าเหตุผลรู้จักแก้ปัญหาสิ่งต่างๆได้

4 ขั้นปฎิบัติการคิดด้วยนามธรรม อายุ 11-15ปี มี 6 ขั้นได้แก่

     4.1 ขั้นความรู้แตกต่างของสิ่งของที่มองเห็น

     4.2 รู้จักสิ่งตรงกันข้าม มีลักษณะตรงกันข้ามเป็น 2 ด้าน เช่น มี ไม่มี เป็นต้น

     4.3 ข้ันรู้หลายระดับ เช่น น้อย ปลานกลาง มาก

     4.4 ขั้นความเปลี่ยนแปลงต่อเนื่้อง การเจริญเติบโตของร่างกาย

     4.5 ขั้นรู้ผลของการกระทำ

     4.6 ขั้นการทดแทนอย่างลงตัว เด็กรู้จักว่าการกระทำให้ของสิ่งหนึ่งเปลี่ยนแปลงย่อมมีผลต่ออีกสิ่งหนึ่ง

กระบวนการทางสติปัญญามีลักษณะดังนี้

1 การซึมซับหรือการดูดซึมเป็นกระบวนการทางสมองในการรับประสบการณ์เรื่องราวต่างๆ

2 การปรับและจัดระบบ คือ กระบวนการทงสมองในการปรับประสบการณ์เดิมและประสบการณ์ใหม่ให้เข้ากันเป็นระบบที่ตนเองสามารถเข้าใจได้

3 การเกิดความสมดุลเป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นของการปรับหากการปรับเป็นไปอย่างผสมผสานกลมกลืนก็จะก่อสภาพที่สมดุลขึ้น

ทฤษฎีการเรียนรู้

1) การจัดโครงสร้ามีของความรู้ให้มีความสัมพันธ์และสอดคล้องกับการพัฒนาการทางสติปัญญาของเด็ก มีผลต่อการเรียนรู้ของเด็ก

2) การจัดหลักสูตรและการเรียนรู้การสอนให้เหมาะสมกับระดับวามพร้อมของผู้เรียน

3) การคิดแบบหยั่งรู้(Intuion)เป็นการคิดหาเหตุผลอย่างอิสระที่สามารถพัฒนาความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ได้

4) แรงจูงใจภายในเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยให้ผู้เรียนประสบผลสำเร็จ

5) ทฤษฏีพัฒนาการทางสติปัญญาของมนุษย์เเบ่งได้ 3 ขั้นใหญ่ ดังนี้

              1 ขั้นการเรียนรู้จากการกระทำ (Enactive stage) คือขั้นของการเรียนรุ้จากการใช้ประสาทสัมผัสรับรู้สิ่งต่างๆ   การลงมือทำช่วยให้เด็กเกิดการเรียนรู้ดี จากการกระทำ

              2 ขั้นการเรียนรู้จากความคิด (Iconic Stage) เป็นข้ั้นที่เด็กสามารถสร้างมโนภาพในใจได้และสามารถเรียนรุ้จากภาพแทนของ จริงได้   

              3 ขั้นการเรียนรู้จากสัญลักษณ์และนามธรรม(Symbolic Stage) เป็นขั้นการเรียนรู้สิ่งที่ซับซ้อนและเป็นนามธรรม

6 ) การรเรียนรู้เกิดขึ้นได้จากการที่คนเราสามารถสร้างความคิดรวบยอดหรือสามารถจัดประเภทของสิ่งต่างๆ ได้อย่างเหมาะสม

7) การเรียนรู้ที่ได้ผลดีที่สุด คือ การให้ผู้เรียนค้นพบการเรียนรู้ด้วยตัวเอง(discovery learning)

การนำไปใช้ในการจัดการศึกษาและการสอน

1 กระบวนการค้นพบการเรียนรู้ด้วยตัวเองเป็นกระบวบการเรียนรู้ที่ดีความหมายสำหรับผู้เรียน

2 การวิเคราะห์และจัดโครงสร้างเน้ื้อหาสาระการเรียนรุ้ให้เหมาะสมเป็นสิ่งที่จำเป็นที่ต้องทำก่อนการสอน

3 การจัดหลักสูตรแบบเกลียวช่วยให้สาารพสอนเนื้อหาหรือความคิดรวบยอดเดียวกัน แก่ผู้เรียนทุกวัยได้โดยจัดเนี้อหาความคิดรวบยอดและวิธีสอนให้เหมาะสมกับ ขั้นพัฒนาการของผู้เรียน

4 ในการเรียนการสอนควารส่งเสริมให้ผู้เรียนได้คิดอย่างอิสระให้มากเพื่อช่วยส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ของผู้เรียน

• สกว.
• สกศ.
• สคส.
• สนง.นวัตกรรมแห่งชาติ
• รศ.สุเทพ พงศ์ศรีวัฒน์
• GoToKnow
• OK_Nation
• SISLT
• ThaiGoodView
• สถาบันพัฒนาครู คณาจารย์ และบุคลากรทางการศึกษา

TDC : Thai Digital Collection สืบค้นงานวิจัย ฉบับเต็ม

เรียนพิเศษโคราช

พัฒนาระบบโดย
ธีรวัฒน์ ภู่เจริญ